Noord Sulawesi reizen: Onderwater paradijs Bunaken

Een prachtige reis, één van de meest onvergetelijke vakanties, echt zoals verwacht en dit mede door jullie goed georganiseerde reisplan.
 

De accommodatie op Bunaken was perfect, we hebben hier met volle teugen genoten van de mooie en schaduwrijke ligging, de knusse set-up van het resort, de relaxte sfeer, de zeer vrolijke en lieve bediening en de prachtige snorkelgebieden die er in de buurt liggen. Eén maar, het is een echt duikersparadijs en de boten naar de duik – en snorkelgebieden zijn dus vrij snel met duikers gevuld, met andere woorden; zijn de boten vol dan kun je niet mee als snorkelaar. Daarentegen kun je wel genieten van het mooie huisrif met een prachtige onderwaterwereld.

De twee overnachtingen in Manado waren in een hotel, dat wat ons betreft niet in het Footprint-programma moeten zitten; het is echt niet meer van deze tijd, ook niet voor Indonesische begrippen.

Het resort op Bomba op Togian was echt een stukje “paradijs op aarde" waar we, na een dag gewenning, ons echt thuis voelden. Werkelijk back to basic; geen stromend water, wassen in een kamar mandi, alleen electriciteit van 18:00 tot 23:00 via een generator, geen telefoon ontvangst en heerlijk eten wat de kokkin Sylvie maakt van de dagvangst uit zee. Sylvie is de tovenares in de keuken, ze maakt van de eenvoudigste ingrediënten de heerlijkste maaltijden. Je moet wel een beetje avontuurlijk aangelegd zijn want het “leven” overdag is er zeer eenvoudig (zee, strand en luieren) en ’s nachts moet je geen problemen hebben met die diertjes die door je hut kruipen, diertjes die je thuis het liefst buiten de deur houdt. Je kunt hier echt ervaren hoe weinig luxe je eigenlijk nodig hebt om gelukkig te zijn. Dat merk je dan ook aan de mensen die het resort runnen, zo attent en zeer behulpzaam.

Het hotel in Luwuk waar we een overnachtig hadden was het volle tegenbeeld van Island Retreat, een prachtig business hotel met alle luxe voorzieningen die je je wensen kunt. Het hotel ligt op een heuvel vanwaar je een pracht uitzicht heb op Luwuk en de baai waar het aan ligt.

Griya Santrian in Sanur, Bali is een hotel dat we geboekt hebben omdat we dat kenden. Een heerlijk, toch wel luxe resort, om nog even heerlijk bij te tanken voor het drukke leven thuis weer begint.

 

Op de eerste plaats wil ik even kwijt dat ik het vreselijk vind en heel erg met die mensen op Sulawesi te doen heb die door de aardbevingen en de tsunami getroffen zijn. Vele bewoners hebben of hadden zeer weinig en nu hebben velen totaal niets meer. Door deze catastrofe zal het toerisme zeker teruglopen hetgeen de plaatselijke bevolking (zoals op Lombok) zeker zal schaden, helaas. Maar mocht u ooit Noord en Midden Sulawesi willen bezoeken dan kunnen we de Bunaken vanwege de prachtige duik- en snorkelplekken en de Togian Eilanden vanwege de eenvoud en pracht waar je je dagelijkse sleur echt vergeten kunt, aanbevelen. Een andere aanbeveling is om eens een zeenomaden-dorp of in het algemeen een kampong te bezoeken om te zien hoe gelukkig mensen kunnen leven en tevens zeer hartelijk kunnen zijn zonder alle luxe die wij kennen.
 

Onze reis over Sulawesi was mooi en warm. We hebben veel gezien en gedaan

De variatie in accommodaties was groot. Maar allemaal prima. Pulisan was de leukste

Het vervoer was top geregeld. De gidsen waren allemaal aardig al moest je mazzel hebben of het echt klikt.

De Toraja cultuur vonden wij erg bijzonder en door de tijd te nemen zie je van alles net wat meer. Zodoende raden wij dan ook minimaal 4 volle dagen aan.

Indonesie heeft een prachtige onderwaterwereld en dus kunnen wij ook het snorkelen en duiken zeer aanraden. Wel is er een groot probleem met plastic in Indonesie. Dit kan wel is afdoen aan de omgeving. Ik had hier graag meer bijgedragen aan de opruiming daarvan.
 

Ge-wel-dig, authentiek, bijzonder, afwisselend, avontuurlijk.

 

Wat een geweldige reis! De tweedaagse trekking met een overnachting bij een familie in Tana Toraja behoort tot een van onze hoogtepunten. Ook de afwisseling tussen cultuur, prachtige wandelingen in de natuur en lekker relaxen op een tropisch eiland (met adembenemende snorkel-/duikspots) was top.

 

De organisatie van de reis
De reis zat erg goed in elkaar. Bij aankomst kregen we een map met alle reisbescheiden. De gidsen en chauffeurs meldden zich altijd netjes op tijd in het hotel. De gidsen waren erg vriendelijk, spraken goed Engels en lieten ons vele plekken zien waar we anders nooit gekomen waren. Ze voelden goed aan wat we leuk vonden en wat geschikt was voor een gezin met kinderen.

 

De accommodaties
Juist de variatie was heel leuk. Van luxe tot primitief, van stads tot op het platteland (waaronder bij mensen thuis).

 

Absoluut aanraders
De trekking in Tana Toraja, dwars door de rijstvelden en kleine dorpjes, inclusief de overnachting bij mensen thuis.


 

We wisten dat het land groot en divers is en dat hebben we mooi kunnen ervaren. Wat vooral bij blijft is de hartelijke en gemeende gastvrijheid van de mensen die we hebben ontmoet. De natuur is ronduit spectaculair. En als laatste: het eten. Zowel op de klotok in Tanjung Puting (onwaarschijnlijk hoe de kok elke keer een andere complete maaltijd wist te maken), bij de lokale families (de specifieke streekgerechten), als in de resorts hebben we heerlijk gegeten.

Variatie genoeg wat betreft de accommodaties! Van de klotok tot lodges en luxe hotels. Wat ons betreft sprong het overnachten op de klotok in de jungle er echt uit: slapen in de open lucht, heerlijk ontspannen en super eten. De warme douche in de lodge op de derde nacht in Tanjung Puting was fijn, maar een extra nacht op de boot zou nog beter zijn geweest. ... Het verblijf in Bunaken was ook geweldig. Geweldige personeel, goed verzorgd in natuurlijk een fantastische omgeving om onze vakantie ontspannen af te sluiten.

Alle excursies die we hebben gedaan, waren prima georganiseerd en kunnen we iedereen aanraden. Teveel om te noemen. Natuurlijk is het geweldig om oog in oog te staan met een orang-oetang. Onvergetelijk was ook het middagtochtje per boot door de rivieren van Banjarmasin. Een dik uur lang hebben we met een grote glimlach gezwaaid naar iedereen langs de route. We waren de enige (blanke) toeristen en dat nieuws verspreidde zich als een lopend vuurtje door de (water) straten. Het uitje naar de zijderupsen was ook onverwacht onvergetelijk: super warm onthaal, alles begrepen ondanks gebrekkig Engels, met natuurlijk als einde nog een fotosessie met de hele familie. Het bijwonen van de begrafenisceremonie in Tana Toraja: heel bijzonder. En snorkelen en relaxen op Bunaken - een vakantie binnen een vakantie.

Over de organisatie niets dan lof: we konden echt ontspannen onze vakantie vieren. Een mooi en netjes geordend informatiepakket. Gidsen en chauffeurs waren netjes op tijd en een vraag werd netjes en vriendelijk afgehandeld door de organisatie .

De hoogtepunten? Daarin is het lastig een keuze te maken. De afwisseling van alles wat je meemaakt is zo groot en loopt van natuur naar cultuur en ontspanning, dat je niets mag missen. De vriendelijkheid en gastvrijheid is geweldig. Hoogtepunt is het bezoek aan Tanjung Puting, en ook Banjarmasin, Tana Toraja, Tangkoko en Bunaken.
 

 

Onze Java-Sulawesi reis was een geweldige, goed georganiseerde, reis met een evenwichtige balans tussen natuur en cultuur, inspanning en ontspanning en een diversiteit aan accommodaties.

 

De variatie van de accommodaties was uiterst aangenaam, van leuke kleinschalige accommodaties, tot efficiënte, wat meer zakelijke hotels voor één overnachting met wat meer comfort en ter afsluiting op de eilanden de tropische paradijsjes.

Uitschieters waren voor ons hotel in Jakarta (erg lief kleinschalige villa met zwembad met een zeer gastvrije ontvangst midden in de nacht),  het hotel bij de Borobudur vanwege de lokatie,het hotel in Yogya (gewoon een heel leuk stadshotelletje met zwembad in een leuk straatje en waar de dames van de receptie supergoed Engels spraken), het resort bij het Posomeer (vanwege de leuke lokatie aan het Posomeer en het feit dat het alleen per boot bereikbaar is), de bungalows op de Togian eilanden (gewoon het paradijselijke, stille plekje met lieve mensen en het eten was geweldig) en tot slot ons onderkomen op Bunaken (lokatie, gastvrijheid, kleinschalig, mogelijkheid om excursies te boeken, geweldig).

 

De gehele reis is wat ons betreft één groot hoogtepunt geweest. Er was een evenwichtige verdeling tussen natuur en cultuur, accommodaties, reisdagen en ontspanning. Wij kunnen iedereen aanraden om de reis te kopiëren zoals wij die hebben gemaakt. Aanbevelenswaardig is om op Java de treinreizen in te plannen van Bandung naar Yogya en van Yogya naar Malang. Snel en efficiënt. We hebben zeer veel ondernomen en toch nooit het gevoel gehad dat de reis zwaar was. De extra nachten in Yogyakarta, Malang, Rantepao, Togian en Bunaken hebben daar wel aan bijgedragen. Wij hadden dan ook de luxe om vijf weken te reizen. 

 

Aanraders qua excursies zijn naar onze mening de stadstour in Bandung, Yogya en Malang. Het heeft absoluut meerwaarde om een gids te gebruiken die je op de leukste plekjes brengt. In je eentje vind je die nooit.Om bij de Engels sprekende meiden achterop de brommertjes door Yogya te rijden en de stad op culinair gebied te verkennen, om mee te helpen bij het bereiden van het eten en om specialiteiten te proeven was echt een hoogtepunt. Ook het oude dametje van het Kraton heeft ons zeer goed, ondanks haar wat gebrekkige Engels, door het paleis geleid.

De beklimming van de Bromo was spectaculair omdat de vulkaan al weken zeer actief is. Op eigen risico zijn we naar de kraterrand geklommen, geweldig! In Tangkoko hebben we het spookaapje en de neushoornvogel gespot, erg leuk. En dan als sluitstuk de snorkel- en dolfijnexcursie op Bunaken (vooral de schildpadden zijn geweldig)! 

 

We zijn uitermate tevreden over de organisatie van de reis. Alles klopte met de vouchers, tickets, ophaaltijden, achtergrondinformatie en de geboekte accommodaties met de juiste kamers. Contact met de chauffeurs en gidsen verliep uitermate plezierig. Het feit dat een aantal niet of slecht Engels beheersten, hebben we als niet storend ervaren, integendeel. Het was juist een uitdaging om met handen en voeten te communiceren. Rondom de vlucht naar Manado ging het een helaas wel mis, maar toen wij aankwamen in Tangkoko en 's avonds het spookdiertje tijdens een avondwandeling zagen, was alles helemaal vergeten! 

We zijn tijdens onze rondreis door Indonesië gewoon opgegaan in een totaal andere wereld.

We sliepen in prima accommodaties, geen overdreven luxe. In Bajawa en in Bunaken Village hebben we genoten; op Bunaken werkt zeer gemotiveerde personeel! 

 

De reis kenden een aantal absolute hoogtepunten.

We hebben met de boot door Tanjung Puting gevaren, dit was zo ontspannen in de natuur en zulke mooie dingen gezien. We konden de orang-oetangs beter zien dan tijdens een voorgaande reis naar Sumatra.

Op Komodo was het ondanks de paartijd een echte beleving om deze dieren eens te zien.

Op Bunaken hebben we gedoken, erg indrukwekkend! Volgens onze zoon was het de mooiste duikstek (en hij heeft eerder bij het Great Barrier Reef gedoken)! 

De rust en prachtige natuur op Kalimantan, de zonsopgang bij Kelimutu en het authentieke leven op Flores waren ook heel speciaal!! 

 

Graag wil ik een extra pluim geven aan de lokale agent! Wij hebben gedoe gehad met onze vlucht van Flores naar Sulawesi. Nog voor dat ik de koffers van de band had gehaald, had ik contact met haar. Ze had het reisprogramma al aangepast zodat geen van de excursies hoefden te missen. Nogmaals bedankt! Super goed geregeld!

Overigens vonden we alle transfers en excursies top. Vriendelijke, behulpzame mensen, die er alles en meer voor over hebben om je blij te maken.

Wauw! Wat wij op vakantie op elk plekje tegen elkaar zeiden was standaard: "Mooier dan dit kan het echt niet worden," en toch was het steeds weer zo mooi! 

Nooit meer naar huis was een gedachte die dikwijls op kwam in onze hoofden.

De accommodaties waren super, helemaal passend bij onze reis. Back to basic was zelden zo mooi en fijn! Het hotelletje op Pullisan sprong er voor ons, omdat dit zó mooi gelegen is en je veel contact hebt met andere reizigers. Na een rit door diverse dorpen kom je uit op zo'n mooi plekje gelegen in het groen met een fantastisch uitzicht op zee. Echt een plek om helemaal tot rust te komen.

De klotok in Kalimantan vonden we ook echt geweldig. Op de Bunaken was het ook helemaal top! De vriendelijkheid van de medewerkers van het resort, de heerlijke maaltijden die je samen met andere medereizigers nuttigt en op de laatste avond een afscheidsfeest op het strand; in één woord geweldig! Plekken om zeker een keer terug te keren.

Op Kalimantan zijn we naar Camp Leaky gegaan terwijl we op de klotok sliepen, zeker een aanrader! In slaap vallen omringd door duizenden sterren en vuurvliegjes en wakker worden door de apen die langs de waterkant in de bomen aan het slingeren zijn, zo onwijs mooi. Je komt zo dicht oog in oog te staan met de orang-oetans, iets om nooit meer te vergeten. Je kan uren naar hen kijken en we hebben dikwijls hard moeten lachen om hun gedrag.

We hebben ook overnacht in Banjarmasin, dit vonden wij zelf niet echt een mooie stad en we hadden te weinig tijd voor de floating market. We hebben heel even door de stad gelopen maar er ligt veel afval en er is weinig te doen. Ook waren wij de enige toeristen waardoor er overal naar ons werd gekeken alsof we bekende rocksterren waren (dit was wel weer erg grappig). 

In Sulawesi zijn we een dag naar de Bangka eilanden geweest; erg leuk ook. Op het supermooie, witte strand waar wij de enige personen waren, hebben we onze lunchbox op gegeten, jammer was wel dat de gids geen Engels sprak.

In Tangkoko hebben we twee wandelingen gemaakt in het Nationale Park, in de middag om het spookdiertje te spotten en in de vroege morgen om de zwarte makaken en de neushoornvogels te zien. We hebben alle dieren gezien, was erg leuk! Ook deze gids sprak vrijwel geen Engels en dus kregen we niet veel uitleg over alle dieren. Aanrader is wel om lange sokken over je broek aan te doen want de mieren daar bijten behoorlijk!

In Tomohon hadden we voor twee dagen een gids en chauffeur, deze waren top! De gids, Yakson sprak uitstekend Engels en had veel humor, onderweg stopte hij regelmatig om in een boom te klimmen om ons bijv. nootmuskaat te laten zien. Die avond hebben we bij een traditioneel Minahasa gezin gegeten; wederom erg lekker en gezellig! Ook hebben we de Mahawu-vulkaan beklommen, boven aan gekomen begon het te stormen en moesten wij nog een tocht van ongeveer 2 uur naar beneden maken; dit heeft veel lachwekkende situaties opgeleverd. Omdat we die ochtend waren vertrokken met stralend weer hadden we geen regenpak bij ons maar Yakson kapte zo een paar bananenbladeren en zo konden we redelijk droog de storm trotseren. De markt van Tomohon was ook erg leuk om te zien al vond ik het vleesgedeelte wel erg extreem. Bizar om te zien dat ze slangen, vleermuizen en ratten eten. Alles ligt ook volop uitgestald dus voor mensen met een niet zo sterke maag zal ik het niet aanraden. Verder zijn we nog naar de zwavelmeren geweest. We hebben hier niet in gezwommen omdat het water wel érg heet was, maar wel even lekker met onze voeten in het water gezeten. Linow Lake was ook een mooi meer om te bezoeken al was het er wel erg druk met toeristen (dit viel op de andere plekken allemaal heel erg mee).

Op de Bunaken hebben we gedoken en gesnorkeld; zeker een aanrader! Nog nooit hadden we zo'n mooie onderwaterwereld gezien, zodra je in het water gaat word je direct omringd met duizenden soorten vissen en schildpadden. Helemaal geweldig!!

De organisatie van de reis was erg goed! We hebben nergens hoeven wachten, alles was tot in de puntjes geregeld!  

Op de klotok in Kalimantan kon alleen de gids een klein beetje Engels maar dit gaf niet heel veel hinder omdat hij toch veel dingen kon uitleggen door middel van handen en voetenwerk.

De informatievoorziening vanuit de organisatie vond ik ook erg goed; we hebben in Jakarta nog veel kunnen lezen in de boekjes en folders die we overhandigd kregen in het hotel.

Op onze laatste avond verzorgden de medewerkers van het resort voor ons een afscheidsfeestje op het strand, inclusief kampvuur en lokale vrienden die op hun gitaar verzoeknummers speelden. Wij hadden als bedankje gezorgd voor lokale palmwijn. Terwijl de volle maan boven de zee schitterde dansten en zongen we met onze voeten in het zand op ouderwetse meezingers, een avond om nooit te vergeten!

Gedurende onze hele reis was alles tot in de puntjes verzorgd! Back to basic was zelden zo mooi en fijn! We hebben genoten van het geweldige eten, prachtige accommodaties, de onwijs mooie natuur met al zijn bijzondere dieren, de mooie cultuur, de verbluffende onderwaterwereld en ook zeker de geweldig lieve en gastvrije mensen. Het was een ware droomreis waarin al onze verwachtingen keer op keer werden overtroffen. We zijn zeker van plan om naar diverse plekken nog eens terug te keren en om ook de rest van Sulawesi nog eens te bewonderen, het heeft zeker een stukje van ons hart gestolen. Bedankt Footprint!

Borneo was super!

Leuk om wilde orang oetans te spotten: we zijn een ervaring rijker! Alle excursies waren super leuk. De boottochtjes over de rivieren waren zeer indrukwekkend. Ik vond de trip in de klotok echt geweldig, een hele ervaring door de jungle! 

 

Persoonlijk vind ik een lodge iets leuker dan een hotel, maar dit is natuurlijk afhankelijk van de locatie waar je zit. De accommodaties waren allemaal prima! 

 

Bij deze onze complimenten dat alles ontzettend goed geregeld was, onder andere het transport. Ook hadden we vooraf aangegeven dat mijn man geen vis lust. Op elke bestemming is hier rekening mee gehouden, zonder het te hoeven zeggen!! Echt super geregeld!

Wij zijn erg tevreden en raden Footprint Travel zeker aan!

We hebben een fantastische reis gehad en alles was prima georganiseerd.

Alle betrokkenen hielden zich aan de afspraken, ze waren zeer beleefd en onderlegd. Het informatiepakket was mooi.

De accommodaties waren heel goed, vooral Yogyakarta, Rantepao en Bunaken sprongen er uit. Iets minder vonden we de guesthouses bij Tomohon en Tangkoko, vooral vanwege de sfeer, en het hotel in Makassar gaf minder service dan we elders gewend waren.

Echt alle excursies zijn aan te raden, maar onze favorieten zijn de culinaire tocht in Yogyakarta en het snorkelen bij Bunaken. 

Heel zuid Sulawesi is echt prachtig. De mensen in Noord Sulawesi zijn heel vriendelijk en de leuke openhartige gidsen geven veel informatie over de geschiedenis en relatie met nederland.


 

Dit was avontuurlijk, veelzijdig , leerzaam , mooi , ontspannend. geweldig. De bootreis door het nationaal park Tanjung Puting  was een belevenis Het zien van orang oetans in hun eigen omgeving en niet op een voederplaats is uniek. 

De accommodaties waren afwisselend, goed gekozen en gevarieerd. 

Een aanrader: bezoek aan het nationaal park Tanjung Puting ( bezoek orang oetans ) en snorkelen bij Pulisan en Bunaken.

Het contact met chauffeurs was minimaal maar goed.

De lokale gidsen en chauffeurs waren erg goed in het vinden van oplossingen als dat nodig was.

Tijdens onze reis was het noodzakelijk dat we contact opnamen met de lokale contactpersoon, Deze heeft voor ons in heel korte tijd een alternatief geboden toen onze binnenlandse vluchten niet doorgingen in verband met smog


 

Het was goed bedacht dat de kwaliteit langzaam werd afgebouwd, met dan nog een luxe-hotel op twee/derde (Palu) van de reis.

Op de Togian eilanden was de watervoorziening wel erg slecht, er was zo'n beperkte hoeveelheid water dat je moest kiezen tussen je wc doorspoelen of jezelf wassen.

De Maros-wandeling was uitzonderlijk mooi, daarnaast raden we Tangkoko National Park en Bunaken aan. Tana Toraja is natuurlijk ook erg indrukwekkend.

De organisatie was zeer goed.

Twee minpunten zijn er wel: Bij aankomst in Ampana duurde het even voor de boot naar de Togian er aan kwam, waardoor wij ons wat zorgen begonnen te maken.

Het tweede punt was de gids vanaf Pendolo tot en met Tentena. Hij sprak slecht Engels, vertelde weinig en reageerde nogal vreemd als we dingen vroegen (bijvoorbeeld als we de naam van een megaliet vroegen). We beseften toen wat een grote rol een gids speelt in je vakantieplezier.

Naast de organisatie hebben we nog een opmerking over de planning. De tocht van Pendolo naar Tandobone (inclusief tussenstop bij een dorpje) duurde tot 11:00. Daarna stond er niks op het programma. De volgende dag gingen we naar een waterval, en waren we in het begin van de middag alweer terug. Voor ons was het prima geweest als dit op één dag was geweest.

Deze reis is uitstekend geregeld en alles zit er in, landschap, cultuur, dieren, duiken/snorkelen, geschiedenis, lekker eten, ga zo maar door. Onze persoonlijke hoogtepunten waren Maros, Tana Toraja, Tangkoko National Park en in Bunaken de beste duik ooit gemaakt!

De meeste accommodaties waren basic maar meer dan prima, vaak waren ze gelegen op een bijzondere locatie. Ook de kleinschaligheid van alle accommodaties vonden wij super! Het was fijn dat we de eerste dagen steeds terugkwamen in hetzelfde hotel, dat gaf rust momenten in de reis die heel intens is. De afwisseling tussen 'luxe' en echt basic is perfect, soms heb e gewoon toch even behoefte aan stromend water en een gewone wc. De accommodatie op Bunaken was echt een schot in de roos als ontspannen afsluiter!!

Er is er echter eentje die we slecht vonden; Dove's villa in Tangkoko. De accommodatie was zeer verouderd en ook gewoonweg kapot. Ook vonden we sfeer in deze accommodatie niet zo warm als gewoonlijk.

Eigenlijk waren alle excursies super, goed geregeld, veel afwisseling en in een veilig klimaat. Tanjung Puting is wel echt een verrijking in ons leven! Dit raden wij iedereen uiteraard aan! De enthousiaste crew en de manier van reizen en vervoer door de jungle is echt fantastisch! De boottochten door Banjarmasin waren ook prachtig, omdat je echt even in contact komt met de lokale bevolking. Enig minpuntje vonden wij de lunch, na de lange trekking naar de Dayak longhouse in Loksado. Deze lunch was voor westerse begrippen toch echt te onhygiënisch. Het bezoek aan de Dayak en ook de langere trekking was zeker wel de moeite waard en geeft een goed beeld van hun levenswijze!

De organisatie was tot in de puntjes verzorgd, Een keertje een miscommunicatie op Pullisan over de tranfer naar Tangkoko, maar ook dat werd eigenlijk direct opgelost met behulp van een vriendelijke dorpsbewoner!

Verder eigenlijk niets dan lof over organisatie van de hele reis. We waren zeer tevreden over de stiptheid, naar Nederlandse maatstaven (geen Indonesian time;-). Daardoor was het een zeer ontspannende manier van reizen op deze toch wel intense rondreis.

Alle chauffeurs, gidsen (Sam, Febrie en de crew, Roy) en vertegenwoordigers waren top! Zij hebben ons met zeer veel passie hun land laten zien!

De enige gids die we niet goed vonden was de ranger iin Tangkoko; hij rende door de jungle en gaf weinig informatie. Hij werkte naar onze mening met weinig passie.

Voor ons was het erg fijn dat we op de boot in Tanjung Puting een vrouwelijke gids hadden. Wij vonden dit van tevoren de spannendste excursie als lesbisch koppel, zo alleen in de jungle in een islamitische omgeving. Febrie zorgde voor een veilig gevoel, ook al wist ze zelf van niks! Daarnaast was ze ook nog eens zeer passievol, enthousiast en zeer informatief. Echt een topper!

Qua gidsen sprongen Febrie (Tanjung Puting) en Roy (Tomohon) er voor ons echt uit!! Wat een kennis en passie!

Tanjung Puting is niet te missen en een ontzettend veilige en bovenal bijzondere manier om midden in de jungle te belanden! Dit zal je nooit meer vergeten! Wij vonden de hele reis een aaneenschakeling van hoogtepunten, we hadden er niets van willen missen! Bunaken was een waar snorkel paradijs, voor ons de mooiste snorkel-omgeving die we ooit hebben mogen ervaren! Met niets te vergelijken! Laat je hart veroveren door deze warme bevolking! Ons hart is gestolen...

 

 

De reis is prima verlopen, vanaf het moment dat we arriveerden in Makssar;  daar stond onze eerste transfer klaar. Zelfs toen we van de Togian-eilanden af kwamen en we een stuk later waren, stond er een chauffeur op ons te wachten.

De accommodaties waren allemaal prima. Op de Togian was het heel eenvoudig. Dat wisten we van te voren, met een mandibak wassen in plaats van een douche. Een ventilator misten we er wel, want het was er ook ’s nachts nog behoorlijk warm, maar ja, er was ook maar een paar uur per dag elektriciteit…

Wat best tegenviel waren de drie lange reisdagen. We waren er wel op voorbereid, want Obbo had ons vooraf daarover geïnformeerd, maar toch vonden we het soms wel pittig.

Daar tegenover stonden de prachitge ervaringen; heel bijzonder was het bijwonen van een begrafenisceremonie bij de Toraja,  mooi en boeiend en we kregen veel uitleg over de rituelen. Daarnaast is de onderwaterwereld zowel bij Bunaken als bij de Togian-eilanden fantastisch; dan vergeet je de nachten zonder ventilator ook wel weer! 

Onze reis geven we het cijfer tien! Wat hebben wij genoten van onze vakantie, zeg! Tijdens de reis hebben we Footprint Travel al meerdere keren aanbevolen aan andere toeristen die we onderweg tegen kwamen.

 

De variatie van de verschillende hotels was erg goed. De accommodatie die er natuurlijk uit sprong was de prachtige villa waar wij mochten verblijven in Malino. Ook Bunaken village was een prachtige accommodatie om de reis te eindigen. Over alle hotels zijn wij tevreden, maar de bovenstaande waren voor tussendoor en aan het einde net even wat meer luxueus.

 

Wat betreft de excursies is er geen één bij die wij een ander niet zouden aanraden. Maar de uitschieters zijn toch: Toraja gedeelte, jungle (de tarsieraapjes en de makaken), Tempemeer, Bunaken (snorkelen en duiken) en de Buginese lunch bij een familie thuis.

 

Ook over de organisatie zijn we zeer te spreken. Vooral de chauffeur die ons tien dagen door het zuiden heeft gereden was fantastisch. Deze man stond als 't ware dag en nacht voor ons klaar. We hadden met hem in die tien dagen een hechte band opgebouwd. Hij sprak goed Engels, vertelde ons veel over de omgeving, had ontzettend veel humor etc. Het voelde veilig en vertrouwd om bij hem in de auto te zitten. We hebben hem flink wat complimenten gegeven.

 

De beste gids vonden wij de gids van het Toraja gedeelte: Anos. Jeetje, wat hebben we veel van deze man geleerd. Ik (Debby) kreeg op een dag een ontstoken oog en kon weinig zien. Zelfs toen heeft hij ons begeleid naar de apotheek en daar het juiste middel weten te regelen. Binnen een halve dag was mijn ontstoken oog verdwenen, dat heb ik enorm gewaardeerd.

De eerste gids die wij hadden bij de kalksteenrotsen kon goed Nederlands spreken. Wauw, dat was knap! Ook hij gaf veel informatie.

De gids die wij hadden bij de Tempemeer viel ons iets tegen. Hij was erg aanwezig en inhoudelijk had hij niet heel veel diepgang.

In het noorden heeft Jay (stagiaire) ons begeleid door het Tomohon gedeelte. Knap, hoe ook zij snel een goede band met ons wist op te bouwen. Ze had zich enorm goed voorbereid en deed haar best om overal wat over te vertellen.  

 

Verder vonden wij het fijn dat de reisorganisatie op de helft van onze reis contact met ons opnam om te vragen hoe het met ons ging.  Continu zijn zij nauw betrokken bij onze reis geweest.

 

Een goed gebalanceerde mix van prachtige natuur, unieke cultuur,mysterie en avontuur. Kan niet beter! We geven de reis een 9.

 

Sommige locaties waren een beetje té primitief en vies. De huisjes van de Cottages bij het Posomeer, het verblijf op de Togian eilanden en de Cottages aan zee in Ampana waren daarentegen geweldig. De afwisseling met slapen en eten bij de mensen thuis en hotels vonden we héél leuk.

 

Heel leuk waren: Bada Valley (mysterie), Togian eilanden, Torajaland met trekking, Maros, eten bij de mensen in Makassar en de tocht naar de grottekeningen. 

 

Petje af voor alle chauffeurs, de gidsen, de organisatie, de informatievoorziening en lokale vertegenwoordigers. Alles werd prima geregeld. Die krijgen een 10!

 

Hoogtepunten waren voor mij: de Bada vallei en de jeeptocht erheen, Island Retreat bij de Togian eilanden (niet te veel doorvertellen……) waar we hebben gedoken, gesnorkeld en dolfijnen hebben gezien en waar heerlijk werd gekookt, Torajaland en Maros: lekker wandelen door de sawa’s, door de dorpjes, de boottocht, het koffie drinken en de grot.

 

Al met al is het een geweldige reis geweest.

 

Elke dag was een avontuur,spannend, maar goed georganiseerd. We geven de reis een 10! We zullen Footprint zeer zeker aanraden, dat hebben we al volop gedaan.

Het was bijzonder om bij de Dayaks te slapen op een heel dun matrasje op de houten vloer en mee te mogen eten.  Slapen op de klotok midden in de jungle was onvergetelijk.

 

De resorts waren uitstekend. De accommodatie en variatie was prima. Het Pulisanresort  was op zich prima, echter de communicatie met de leiding vonden we niet prettig. Het resort op de Bunaken eilanden was meer dan fantastisch.  Ik was erg onder de indruk van de service. 

 

De excursies waren goed gevarieerd, prima qua tijdsplanning. Fijn was dat we nergens over hoefden na te denken, maar volledig vertrouwden op de organisatie en gidsen en daar zijn we geen enkele keer in teleurgesteld. Klasse. Hierdoor konden we ten volle genieten van alles wat we meemaakten zonder zelf zaken te regelen.

 

Absolute hoogtepunt was het bezoek aan de oerang-oetans in Tanjung Puting en de excursies door de jungle onder leiding van de gidsen. 

 

De organisatie was buitengewoon. De gidsen waren plezierig en prettig in contact en wisten wanneer ze afstand moesten bewaren. Ze vertelden veel en gaven antwoorden op de vele vragen die we hadden. Als we wilden stoppen of het fototoestel pakten om een foto te maken dan verminderde de auto of boot direct vaart om ons de gelegenheid te geven tot mooie foto’s. Ook de lokale vertegenwoordiger heeft alles uitstekend georganiseerd.

 

Complimenten en dank voor dit alles.