Myanmar reizen: Drijvende tuinen op het Inle meer

Aanraders om te doen:

• De excursie naar Golden Rock; bijzonder om te midden van de lokale bewoners het heiligdom te bezoeken.
• Excursie bij Hsipaw; erg aardige gids en afwisseling tussen wandelen en boottocht.
• De fietstocht naar Pindaya.
• De boottocht op het Inle lake.
• In Yangon de 'circulair train'.
• De excursie met de boot bij Mandalay. 

Fantastische organisatie, heerlijke hotels en vooral eindeloos veel lieve mensen die hun verhalen, ideeën en geschiedenissen willen delen.

Wij reisden met z'n tweeën drie weken lang in augustus van Yangon, naar Mandalay, Salay, Bagan, Kalaw en Nyuang Shwe. Een enorm diverse reis langs allerlei omgevingen en culturen. Van de grootstedelijke drukte van Yangon, de droge vlakte van Bagan, tot de rivierdelta’s rondom de Irawaddy rivier, de bergen rondom Kalaw en het uitgestrekte door bergen omringde Inle-meer. Het bleek een schier oneindige optelsom van prachtige ontmoetingen en indrukwekkende plekken.

Ontmoeting met 'Yangon personality'
Dat begon al op de eerste dag waarin we een middag met een 'Yangon-personality', de kunstenaar en activist Ang Soe Min, optrokken. Hij bleek niet alleen de oprichter van de eerste hedendaagse kunstgalerie in Myanmar, maar beheert ook een enorm archief van Burmese sociale- en kunstgeschiedenis, en is ook nog een activist die via kleine projecten 'micro politics' bedrijft met als doel het land te verder te helpen via kunst en wetenschap. Na een rondleiding door zijn galerie en archief, nam hij ons mee naar zijn artist-café, waar we al thee drinkend verder spraken met hem en de jonge feministische kunstenares Chuu Wai Nyein uit Mandalay. Uiteindelijk liepen we met een schilderij van Ang Soe Min, een editie van het door hem opgericht sociaalwetenschappelijke tijdschrift, en nog wat andere boekjes over sociale projecten die hij ondernam weer terug naar ons hotel, de hele tijd in het fijne gezelschap van onze gids Paye, die toevallig ook kunstschilder was. Een prachtige en hoopvolle ontmoeting met het hart van de progressieve kunstbeweging in Myanmar. Heel bijzonder.

Gidsen die vrienden worden
In Mandalay trokken we drie dagen op met onze briljante gids Mohmoh. Met haar maakten we de bootcruise over de Irawaddy rivier. Op een privéboot, waar we al varend ook een uitgebreide lunch voorgeschoteld kregen, werden we een dag lang van de ene naar de andere voormalige koningsstad gevaren. Mingun was misschien wel het meest indrukwekkend. Daar staat niet alleen de onafgebouwde Pathodaw-tempel (uit 1790), die als hij was afgebouwd de grootste Stupa van de wereld was geworden, maar ook de 'Sacre Coeur' van Myanmar, een sneeuwwitte 'liefdes' pagode die een koning liet bouwen ter nagedachtenis aan zijn overleden eerste vrouw. Met Mohmoh hebben we daarnaast allerlei andere locaties in en om Mandalay bezocht, en eindeloos veel gesproken over Mandalay, Myanmar's politieke situatie, liefdes- en trouwrituelen en haar persoonlijke leven. Ze bracht ons ten slotte ook nog naar onze volgende bestemming, Salay, en na het uitwisselen van knuffels en email-adressen hadden we echt het gevoel afscheid te moeten nemen van een goede vriendin. Deze betrokkenheid en het persoonlijk contact met de gidsen ervoeren we iedere keer weer.

In Bagan waar we van zonsopgang tot ondergang met onze gids op e-scooters door dorpjes en langs tempels trokken, onze Pa'O gids in Kalaw waar we onze trekking mee deden, en onze boottochtgids bij het Inle meer, die zelf geboren en getogen was in een van de drijvende dorpjes, en met wie we intense gesprekken over Myanmar's politieke en sociale situatie hebben gevoerd. Nog nooit hebben we zo’n reeks aan briljante en gepassioneerde gidsen voorbij zien komen.

Salay House: een duik in het lokale leven
Wellicht het meest verrassend waren de twee nachten (hadden er meer mogen zijn) in Salay House. Een prachtig hotel aan de Irawaddy rivier, niet ver van Bagan dat wordt gerund door een voormalige gids en haar man, die hiervoor als arts werkte. Salay zelf is een wonderlijke mix van meestal vervallen koloniale gebouwen, eindeloos veel pagoda's en prachtige (houten) kloosters, en een traditioneel Myanmarees agrarisch dorpje. We bezochten er de markt om boodschappen te doen, om vervolgens met de gekochte ingrediënten aan de slag te gaan in een kookworkshop. Daarna volgde een wandeling van een uur of vier door Salay, om de volgende dag met de boot naar de overkant van de rivier te gaan, voor een tour door een nog bijna volledig traditioneel agrarisch dorpje, met de voormalige arts en eigenaar van Salay House als gids. Maar het mooiste van de Salay ervaring was het personeel van het hotel. De eigenaren gebruiken het hotel om lokale mensen op te leiden, zowel in het hotel- en toeristenwezen als het ontwikkelen van hun Engels. Dat betekende dat we de hele tijd in gezelschap waren van de meisjes Mohmoh (16) en Djézin (18), die weliswaar ook het ontbijt en diner klaarzetten, maar toch voornamelijk hun Engels op ons konden oefenen. Met alle trips zijn ze meegegaan, vertelden over de omgeving, de bezienswaardigheden, hun eigen leven en toekomstplannen en als slot van de dorpswandeling zijn we bij Mohmoh thuis geweest om haar familie te ontmoeten en thee te drinken.

Met dit al lange verhaal hebben we helaas nog maar een fractie van al onze belevenissen kunnen bespreken. Het briljante olifantenkamp, de boottocht over het Inle-meer, de toevallige ontmoetingen met lokale mensen en andere reizigers, de verborgen pagode, blijven onbesproken. Wat ons het echter het meest is bijgebleven is de openheid en gretigheid van alle Myanmarezen die we hebben ontmoet. De wil om elkaar echt te leren kennen. In die zin was onze rondreis meer een intense en liefdevolle kennismaking met het land, dan een gewone vakantie. Onvergetelijk mooi!