Bij Footprint Travel vinden we het belangrijk om met respect voor de lokale cultuur te reizen. Hierbij enige informatie over omgangsregels. Als deel van de voorpret kun je iets lezen over de manier van leven van het land dat je bezoekt. Een reisgids is hier voor zeer geschikt. Als toerist kan het confronterend zijn de grote tegenstellingen van een land te zien: er zijn hele rijke mensen met alle westerse luxe, en er zijn arme mensen die leven in soms voor ons primitieve omstandigheden. Als je je hier op instelt, zal je ter plekke meer kunnen genieten van je reis. Probeer niet alles vanuit je eigen Nederlandse bril te zien, maar je te verplaatsen in wat voor deze mensen gewoon is. Je gaat tenslotte niet op reis om precies hetzelfde te zien en mee te maken als in Nederland gebruikelijk is. Ben je in een ander land, dan zijn zij de norm. Zij zijn dus niet afwijkend, maar jij bent afwijkend!
Draai de rollen eens om, en vraag of mensen jou iets willen vragen. Al snel zul je merken dat je vanuit het perspectief van een traditioneel levend iemand 'arm' bent. Geen land, geen geiten, koeien, nog geen kip of groentetuin? Maar één vrouw of geen kinderen? Ouders in een verzorgingshuis? Altijd maar stress? In de ogen van een traditioneel levend iemand, zijn wij degenen die arm zijn!
In het algemeen is Namibië een vrij westers land, en heeft men veel gewoontes die hetzelfde zijn als in Europa. Een aantal stammen hebben andere traditionele gewoontes. In rurale gebieden is er nog een strikte man-vrouw verhouding. Als bezoeker hoef je hier niet in mee te gaan, maar wees je er van bewust.
Hand geven
Op de westerse wijze de hand schudden is ingeburgerd, en uiteraard gebruikelijk onder de blanke Afrikaners. De traditionele, extra beleefde manier van handen schudden onder zwarte Afrikanen is de rechterelleboog ondersteunen met de linkerhand of met twee handen andermans hand schudden. Een andere variant –met name populair onder jonge zwarte mannen- is eerst een gewone hand, daarna de hand even om elkaars duim, daarna weer een normale hand. Het beste is degene wie je de hand schudt, te volgen in zijn of haar gebruik. Het is in Namibië niet ongebruikelijk dat er na het hand schudden, lichamelijk contact blijft bestaan doordat de ander je haar of je arm blijft aanraken.
Wil je bijvoorbeeld de weg vragen aan iemand op straat, vraag dan eerst hoe het met die persoon is voordat je de hulpvraag stelt. Oogcontact vindt niet altijd automatisch plaats als je tegen iemand praat. Een kind of iemand van een lagere klasse zal de ogen neerslaan. Dit is uit respect.
Bedelen
In alle grote steden, waar ook ter wereld, zullen bedelaars toeristen benaderen. In Namibië kunnen ze naast geld ook vragen om zeep, pennen of snoep. Als ‘rijke’ toerist voel je je soms erg verdeeld, moet je nu wel of niet geld geven. Met het geven van geld los je het probleem niet op, maar je houdt een manier van inkomen verwerven of een alcohol of drugsverslaving in stand. We raden je in ieder geval aan, om kinderen nooit geld te geven, geef eventueel fruit of eten. Als kinderen veel geld binnen brengen, dan zullen ouders (of bendeleiders) hen niet meer naar school sturen. Op lange termijn wordt het probleem dus alleen maar groter. Voor oude en invalide mensen kun je gerust een uitzondering maken. Zij zijn echt niet in staat een inkomen te verwerven en er zijn geen goede voorzieningen zoals bij ons. Het beste wat je kunt doen is erkende projecten steunen. Zij bieden op structurele basis hulp. Je geld komt zo veel efficiënter terecht.
Cadeautjes geven
Wil je iets uitdelen aan kinderen, dan zijn pennen en schriften het meest gepast. Soms zullen ook volwassen mensen je vragen om een ‘cadeautje.’ Iets wat in hun cultuur veel gebruikelijker is dan in de onze. Je kunt vriendelijk nee zeggen, zonder dat je iemand beledigd. Mensen zouden heel verbaasd zijn als je alles wat je hebt zomaar uit zou delen. Je kunt volgens de regel ‘voor wat, hoort wat’ iets tegen elkaar ruilen. Iemand doet iets voor je, heeft iets wat jij graag wil proeven, of heeft een lokaal kleinood wat jij interessant vindt als souvenir, je zou dan kunnen ruilen tegen een pen, T-shirt of wat geld. We raden je aan terughoudend te zijn met uitdelen van cadeaus en geld, hoe goed je het ook bedoeld. Je werkt afgunst in de hand en in het slechtste geval creëer je bedelaars. Doe liever je best tot echt interactie en leer een paar woorden of speel een spelletje met de kinderen.
Soms willen mensen je een klein geschenkje geven, bijvoorbeeld bij een bezoek aan een huis in een afgelegen gebied. Voel je niet schuldig om iets aan te nemen van iemand die armer dan jij bent, daarmee beledig je juist de gever. Neem de gift beleefd met beide handen aan, eventueel met een lichte buiging van het hoofd. Wellicht heb je een kleinood terug te geven.
Iets aannemen (wisselgeld, eten dat op tafel staat), doe je met de rechterhand, eventueel met de linkerhand de rechter elleboog steunend. Met deze beleefde manier van aanpakken, zeg je al dank je wel. Lokale mensen zijn niet gewend dank je wel te zeggen, dus wees niet verbaasd als je een cadeautje geeft en je hoort geen dank je wel. Men drukt het eerder uit met lichaamstaal of een ander geste. Het kan dus goed zijn, dat jij een subtiele manier van dank je zeggen, mist door cultuurverschillen.
Op de foto: say cheese!
Het kan voorkomen dat mensen geld vragen als je een foto van hen neemt. Besef dat toeristen deze vraag zelf in de hand hebben gewerkt. Doet iemand speciaal iets voor een foto, bijvoorbeeld men heeft traditionele kleding aan en heeft een duidelijk bordje met de prijs voor een foto, dan kun je hier tegen aan kijken als 'ondernemerschap'. Vraag je bij foto's van dieren in kooitjes altijd af of het houden van dit dier verantwoord is. In afgelegen gebieden, waar weinig toeristen komen, vinden (jonge) mensen het vaak juist leuk om op de foto te gaan. Er wordt vaak druk geposeerd als ware men een topfotomodel. Met een digitale camera kun je de foto laten zien, wat vaak hilariteit oplevert. Zo vaak ziet men zichzelf niet terug op een foto.