Bucketlist: De Marine Big 5 van Zuid-Afrika

“Wat is dat toch voor een vreemd geloei,” zeiden we tegen elkaar en “Is dat nou een rots in zee of komt die rots steeds dichterbij?” Het was begin december en het einde van het walvissenseizoen. Toch staarden we hoopvol vanaf de boulevard van Hermanus over zee. En jawel hoor, er bleken 4 moeder walvissen met hun jongen in de baai te liggen. Voor de locals niets bijzonders, want tijdens de walvissen-spits liggen er veel meer walvissen in de baai. Maar ik stond te springen! De keer erop dat we Zuid-Afrika bezochten kwamen we eerder, in november en stapten we op een boot. We zagen verschillende walvissen van dichtbij. Gaaf om te zien hoe het water omhoog spuiten als ze uitademen! En als ze onderduiken is het natuurlijk hopen dat ze een mooi zwiep maken met hun staart voor de perfect picture! De Zuidkaper is het gemakkelijkste om te zien omdat hij vlak voor de kust blijft dobberen. In het Engels wordt deze de Southern Right genoemd, omdat hij zo gemakkelijk was om te harpoeneren. Gelukkig doen we dat tegenwoordig niet meer!

 

Hermanus staat bekend als dé walvishoofdstad, je kunt hier vanaf de boulevard zelfs walvissen spotten. Maar vanuit de hele baai kun je walvissen zien. Wij rijden dan ook graag -net zoals de locals trouwens- naar De Kelders voor een mooi uitzichtpunt. Vlak voor zonsondergang met een flesje wijn aan een picknicktafel. Jammer dat ik net de walvis die uit zee sprong miste, toen ik even poseerde voor de foto!

Het is belangrijk om de walvissen en hun jongen niet te storen, daarom moeten de boten zich aan regels houden over de afstand die ze bewaren. Dyer Island Cruises, Ocean Blue adventures en Southern Right Charters zijn Fair Trade gecertificeerd en hebben duidelijke regels opgesteld waar ze zich aan houden.

 

Van juni tot december voor de walvissen. In het begin van het seizoen komen de walvissen paren, je zit dan vaak een vrouwtje met meerdere mannetjes om haar heen zwemmen. Later in het seizoen komen de moeders met hun walvis jongen naar het warmere water getrokken.

 

 

“Madam do you want to go in the cage?” Zojuist zwom er nog een witte mensenhaai van een meter of 5 - je weet wel, die uit Jaws - rondom de kooi die aan de boot hangt. En er is nog één plekje vrij. Je zou wel gek zijn om vrijwillig het water in te stappen toch? “Ja, ik ga,” knik ik. Mijn knieen knikken met me mee. Snel wordt de deksel van de kooi voor me opengehouden. Ik plons het ijskoude water in, en moet mezelf eraan herinneren dat ik niet met mijn vingers aan de tralies grijp, waardoor mijn lichaamsdelen fingerfood voor de haai worden. In de kooi is een stang om op te staan en een stang om je aan vast te houden. Ik haal een teug adem en met mijn duikbril op, spied ik onderwater of ik iets zie. En jawel, daar is ie! Een paar keer zwemt de haai langs de kooi en één keer zwemt die zelfs recht op me af! Onderwater slaak ik een gesmoorde kreet van opwinding. k heb mijn ogen wijd opengesperd, ik wil niets missen want het gaat best snel. De haai schiet door het water. Wat een machtig beest! Behoorlijk (j)awesome!

Ik heb geluk gehad, in de kooi heb ik de haai onderwater kunnen zien. Eerder had ik al vanaf het bovendek de haai in het water gezien, een heel ander perspectief. Niet iedereen had zin om in de kooi te gaan en dat hoeft dus ook niet om de haai te zien. Vanaf het dek heb je meer overzicht en kun je de haai langer gadeslaan.  

 

De dorpen Gansbaai en het naastgelegen Kleinbaai zijn de beste uitvalsbasis voor een haaiensafari. Je vaart naar Shark Alley bij Dyer Island.

Je wilt natuurlijk wel dat het haaien spotten op een goede manier gebeurt, Marine Dynamics en White Shark projects zijn FairTrade gecertificeerd en houden zich aan 200 strenge eisen.

 

De haaien zijn er het hele jaar door, maar de aantallen in de baai verschillen. Hoogseizoen voor de haaien is juni t/m september, echter het weer kan dan ook slecht zijn. Wanneer het weer het lekkerste is voor een boottochtje van december tot februari, zijn er juist minder haaien in de baai, want die houden van lekker koud water, maar nog steeds 90% kans. In het voor- en najaar (maart-mei en oktober-november) zou je het weleens zomaar kunnen treffen met lekker weer en haaien. Het blijft echter wildlife, dus er zijn nooit garanties. Je hebt daarnaast kans op het zien van zeehonden en pinguïns, misschien wel dolfijnen en in het walvissenseizoen zelfs walvissen. Door het weer kan het worden geannuleerd, probeer dus altijd zo te plannen dat je de volgende dag nog een tweede kans kunt wagen.

 

 

“Kijk daar komt een nieuwe groep aan. Hoeveel vinnen schat je te zien? Doe het maal drie en dan heb je het aantal dolfijnen in deze school. Voor elke vin die je ziet, zijn er 2 andere dolfijnen onderwater,” vertelt de kapitein. Groepen dolfijnen kunnen variëren van 40 tot wel 800 individuen. Dit moeten er al snel 300 zijn, schatten we. De dolfijnen zijn op zoek naar verse vis rondom het eilandje. We dobberen rustig rond en hebben alle tijd voor filmopnames. Even later zien we vanuit een andere richting opnieuw vinnen door het water snijden. Het blijkt een nieuwe groep dolfijnen te zijn. Al met al schat de crew dat we op onze boottocht zo’n 1500 dolfijnen hebben gezien. Zelfs de kapitein is verbaasd over zoveel grote groepen tegelijk bij elkaar. “Misschien hebben ze een dolfijnenconferentie?” Op het eilandje zien we ook nog pinguïns en onderweg zagen we een zeehond langs dobberen. Ook zeevogels als Jan van Gent hebben we gespot. Een mooie tocht!

 

Port Elizabeth is de Bottlenose Dolphin hoofdstad van de wereld. Er komen enorme grote scholen dolfijnen voor de kust voor. Je kunt dit combineren met sandboarden in de duinen van Alexandria en met safari in Addo Elephant Park en omgeving.

Raggy Charters wordt gerund door mensen die echte experts zijn op gebied van conservatie en met hun excursies financieren ze hun onderzoeken. Ze hebben al vele prijzen gewonnen voor duurzaam toerisme.

Dolfijnen kun je het hele jaar door spotten. Wij deden de boottocht in april en zagen enorme aantallen dolfijnen. Van mei tot en met juli is de Sardine Run, dan trekken er (mits de omstandigheden goed zijn) grote scholen sardines langs de kust, waar de dolfijnen op jagen.  

Een van de bizarste dingen die ik ooit zag in Zuid-Afrika was op het strand van Houtbaay, een voorstadje van Kaapstad. Het strand lag bezaaid met aangespoelde vissen en in het ondiepe water spartelden er nog eens duizenden. Zeevogels doken loodrecht neer om bovenwater te komen met een vis in hun snavel. Honderden zeehonden in het water leken grote scholen vissen op te jagen. Waarom ze dit deden, niemand die het wist. Werden de zeehonden zelf misschien ook weer opgejaagd? De lokale bevolking raapte snel al die verse vis op, je kon ze zo met je handen uit het water scheppen! Eén ding was me wel duidelijk: het klopt dat Houtbaay een enorme zeehondenkolonie heeft! Zelf heb ik het snorkelen met zeehonden nog niet gedaan. Na het Shark Cage duiken heb ik er een beetje moeite mee om verkleed als zeehond (in een wetsuit) het water in te gaan. Maar van andere mensen heb ik gehoord dat het echt ontzettend leuk is! Dus: de volgende keer in Kaapstad…!

 

Foto: Animal Ocean

 

Vanuit Houtbaai kun je een boottrip doen naar Duikerseiland waar veel zeehonden zitten. Je kunt hier een boottrip boeken waarbij je gaat snorkelen bij de zeehonden. Je raakt ze uiteraard niet aan, je zwemt tussen ze in. Maar nieuwsgierig als ze zijn, komen ze op een gegeven moment vanzelf dichter naar je toe en kun je ze goed zien. Raak dieren nooit aan, je kunt dan bacteriën overbrengen waar zij niet tegen bestand zijn.  

Animal Ocean organiseert snorkelen met zeehonden (Seals) organiseert.

 

Zeehonden zijn er het hele jaar door.

 

 

 

Ik weet nog goed de eerste keer dat ik pinguïns zag in Zuid-Afrika. Wat waren het er veel en wat zijn ze schattig! Hoe grappig om ze te zien waggelen in hun ‘smoking’. Ze blijven rustig zitten, dus je kunt op je gemakje vanaf de houten loopbruggen de beestjes bekijken en foto’s en video’s nemen.

 

Je kunt gemakkelijk op eigen gelegenheid zelf met je auto gaan. Combineer met een bezoek aan Kaap de Goede Hoop, en een rit over Chapmans Peak, een prachtige weg langs de kust.

Simons Town onderweg naar Kaap de Goede Hoop is veruit de bekendste plaats om pinguïns te spotten. Een veel minder bekende plek is Bettysbaai, aan de Route 44, als je de kustroute langs het Kogelberg reservaat van Hermanus naar Kaapstad rijdt. De kolonie is wat kleiner, maar daardoor zijn er ook minder toeristen.

De pinguïns zijn er het hele jaar door.

 

 

Ons team van reisfanaten zit over de hele wereld en weet de weg. Ook als er helemaal geen weg is. Wij gaan ver om jou dichtbij te brengen. Bij locals, cultuur, natuur, bij elkaar en bij jezelf. Welke bestemming wil jij beter leren kennen? Bekijk onze rondreizen Zuid-Afrika. Zit daar niet tussen wat je zoekt? Stel dan je Zuid-Afrika reis op maat samen met onze bouwstenen Zuid-Afrika.