Reis naar het einde van de wereld: Cederberg in de Kaap

 

 

De desolate Cederberg Wildernis staat in mijn top 3 van mooiste landschappen in de Kaap regio. Een gebied zo puur, dat je vaker terug wil komen om de geheimen van moeder Aarde te ontfutselen. Als de zon erop schijnt, kleuren de indrukwekkende zandsteenformaties en grillige rotspartijen spectaculair rood en oranje. Bij elke bocht stop ik de auto voor een foto, de één nog mooier dan de ander. Hoewel de Cederberg Wildernis maar 250 kilometer rijden van Kaapstad is, ligt het niet op de toeristische route en is het daardoor een weinig bezocht gebied. En die verlatenheid is nou precies wat ik er zo mooi aan vind. Rijd je voorbij Cederberg richting Namibië dan kom je in een woestijnachtig gebied geen levende ziel meer tegen. De Cederberg Wildernis voelt als het einde van de wereld. Nog één stapje en je valt ervan af. Geweldig om in deze stilte ’s avonds op je veranda te zitten en te luisteren naar de krekels om je heen. Op een donkere nacht lijkt het alsof je de sterren uit de hemel kunt plukken!

 

De Cederberg is een enorme natuurgebied (83.000 hectare maar liefst) met bizar gevormde rotspartijen en ruige bergen. Ronde rotsblokken balanceren bovenop elkaar, alsof een stel reuzen een potje hebben geknikkerd. De hoogste berg is de Sneeuberg die met zijn 2027 meter zijn best doet de strakblauwe hemel aan te raken. En inderdaad, in een strenge winter (tussen mei en september) kan er sneeuw op de top liggen. Best een bizar idee als je bedenkt dat je in Afrika bent. Het natuurgebied is gelegen tussen de plattelandsdorpen Clanwilliam en Citrusdal, plaatsen waar alle trends en moderne fratsen aan voorbij lijken te gaan. Clanwilliam is de zevende oudste vestigingsplaats van Zuid-Afrika. Het is alsof zelfs de klok hier langzamer tikt. Rondom Clanwilliam vind je rooibos theeplantages. En, zoals de naam Citrusdal al doet vermoeden, in het vruchtbare dal tref je sinaasappelboomgaarden. Van eind augustus tot september is het Wild Flower seizoen, het enige moment van het jaar dat de regio zich op een toeloop van toeristen mag verheugen. Bij de eerste lenteregens ontpopt er plots een psychedelisch gekleurde wilde bloemendeken in de anders zo woestijnachtige regio. Precies plannen kun je dit niet. Niemand weet wanneer de eerste regen valt. En dat maakt het verschijnsel nou juist zo magisch.

 

Foto: Wikipedia

 

Wist je dat Cederberg de énige plaats ter wereld is waar de rooibos groeit? Dus elk kopje rooibosthee dat je ooit hebt gedronken in je leven, komt van dit kleine stukje aarde! De rooibos is een wilde plant (Aspalathus linearis) waar een thee van wordt gemaakt die buitengewoon gezond blijkt te zijn. De San, een oeroud nomadenvolk die duizenden jaren de Kaap regio bewoonden, wisten dit natuurlijk al lang. Zij gebruikten de rooibos als een medicinale plant. De Nederlandse kolonisten die zo’n 350 jaar geleden dit gebied in kwamen, namen het gebruik van rooibosthee al snel van hen over. Voor deze ploeterende boeren was deze wilde thee een goedkope vervanging van hun dure geïmporteerde thee. En dat de San dit plantje als medicijn voor van alles en nog wat gebruikten, was ze ook niet ontgaan. Moderne wetenschappers geven het oeroude San-volk volkomen gelijk: rooibosthee bevat maar liefst 50 keer meer anti-oxidanten dan groene thee. Anti-oxidanten gaan de werking van vrije radicalen tegen, en vrije radicalen zijn ziekteverwekkers die het afweersysteem aantasten. Dat konden de San niet weten, zij trokken -na duizenden jaren in harmonie met de natuur te hebben geleefd- zelf hun conclusie.

 

Rooibosthee zit naast anti-oxidanten ook vol met mineralen. Vandaar dat rooibos een opmars maakt in de wereld als een soort superfood. De locals weten dit allang. Zij mengen de rooibosplant met andere kruiden zoals bucha en kankerbossie tot thee, pillen of crème. Zelfs bij een kleine ‘padstal’, een wegrestaurantje waar we stoppen voor de lunch, staan de schappen van het plattelandswinkeltje vol met deze lokale producten op basis van rooibos. We zien reizigers komende van Namibië op weg naar Kaapstad hier stoppen en grote hoeveelheden inslaan van het rode wondermiddel. Rooibosthee is ook nog eens rustgevend en ontstrest en dat past goed bij de laid back sfeer van deze Afrikaanse outback!

Iedereen aan de rooibosthee, zou je denken. Maar de Cederberg is de enige plaats ter wereld waar deze wonderbaarlijk gezonde plant wil groeien. Men heeft geprobeerd rooibos plantages te starten in vergelijkbare klimaatregio’s in Australië, maar dat is mislukt. Dit eigenwijze plantje maakt het de theeplanters knap lastig. Een rooibosplant gaat maar 7 jaar mee. Daarna moet je een nieuwe plant poten. De zaadjes opvangen en nieuwe planten telen is een haast onmogelijk karwei met deze koppige wilde plant. Je moet wachten tot de zaadjes zelf springen en dan zijn de kleine zaadjes praktisch niet meer terug te vinden in het zand. Wil je er meer over weten? Chris du Plessis van Elandsberg Farm Eco Tourism is de enige persoon die rondleidingen geeft op een werkende rooibosboerderij, waarbij je van plant tot fabriek ziet hoe een rooibosplantage werkt.

 

Wij stappen bij Chris in ‘Moederkappie’, zoals hij zijn geliefde oude safari- jeep naar een orchidee heeft genoemd. De oude ijzeren dame wordt keer op keer opgelapt en doet dan weer trouwe dienst. Zolang ze maar niet heuvelopwaarts hoeft te starten, want dat gaat niet meer op haar hoge leeftijd. Chris, van huis uit een econoom, is met pensioen en komt nu eindelijk toe aan zijn grote liefde: de wonderbaarlijke planten in de Kaap regio, zoals rooibos en fynbos. Zijn ogen gaan glimmen als hij vertelt over ‘het geheime leven van de wilde planten’. Na afloop van de rondleiding proeven we bij zijn gastvrije vrouw Annette de verschillende smaken biologische rooibosthee die op dit familielandgoed worden verbouwd. Weer eens wat anders dan wijnproeven en ongetwijfeld een stuk gezonder. Nu weten we hoe een kopje rooibosthee van écht goede kwaliteit smaakt. En ja, dat is een wereld van verschil met het spul dat in de Nederlandse supermarkten wordt verkocht. Gelukkig kunnen we bij Chris en Annette tegen inkoopprijzen de beste kwaliteit rooibosthee groots inslaan. Dus hou wat ruimte in je reistas over, want na deze rooibostour zal een kopje rooibosthee nooit meer hetzelfde smaken!

 

In de Cederberg Wildernis zijn wandelingen van ieder niveau te maken, of je nou superfit bent of een doorsnee uithoudingsvermogen hebt. Er is zo’n 250 kilometer aan wandelpaden uitgezet, dus er valt wat te kiezen. Het gebied wordt speciaal bezocht door fanatieke klimmers en wandelaars. Bij de Pakhuys kun je ‘boulderen’, een speciale variant van rotsklimmen, waarbij je over de ronde megakeien klautert. Wij spelen het op safe en maken een gewone wandeling naar een waterval, wat stiekem toch ook wel wat fitheid vereist. Boven aangekomen worden we beloond met een verfrissende douche onder de waterval en een mooi uitzicht. Zoek je echt de eenzaamheid, dan zijn er ook meerdaagse hiking trails. Hierop wordt maar een beperkt aantal mensen toegelaten (van tevoren een vergunning aanvragen), waardoor je echt het gevoel hebt alleen op de wereld te zijn. Maar er zijn -gelukkig- ook gemakkelijke dagwandelingen te maken, bijvoorbeeld naar de rotstekeningen van de San.

 

De San, een volk van jagers en verzamelaars, leefden duizenden jaren in deze regio. De geschiedenis van de mens is geschreven op deze rotswanden. Op de tekeningen, sommigen meer dan 10.000 jaar oud, kun je medicijnmannen en afbeeldingen van olifanten ontwaren. Helaas zijn olifanten met de komst van de kolonisten zo’n 350 jaar geleden al lang niet meer te vinden in dit gebied. Aangezien spijtig genoeg ook de San in dit gebied uitgestorven zijn of opgegaan zijn in andere groepen, is het moeilijk om de betekenis van de tekeningen te achterhalen. Dat is ontzettend jammer, maar gelukkig is het gelukt om de fascinerende tekeningen te interpreteren met hulp van de verhalen van stammen uit andere regio’s. Rock Art tours kun je bijvoorbeeld doen met Clanwilliam Living Landscape Project, een project waarbij banen worden gecreëerd voor de lokale mensen. Ook op het reservaat van het bekroonde resort Bushmans Kloof Wilderness Reserve & Wellness Retreat zijn maar liefst 130 unieke rotsschilderingen te bewonderen. Hier kun je ook het Bushmans Kloof Heritage Centre bezoeken, met een bijzondere collectie van sieraden, jachtmaterialen, muziekinstrumenten en magische parafernalia. Bushmans Kloof is dan ook bekroond met de status van een Zuid-Afrikaanse Nationaal Heritage Site. Alle moderne mensen stammen af van de San, een fascinerende gedachte. Of je nu geel, zwart, rood, bruin of wit bent, we hebben allemaal dezelfde voorouder. In feite zijn we één grote familie. Als nou eens meer mensen dit oergevoel in de Cederberg zouden ervaren… In gedachten zien we al hoe de San de Nobelprijs voor de Vrede winnen.

 

Foto: Wikipedia

 

Droombaan: win een reis naar Zuid-Afrika en word reisreporter!