Munteenheid en betalen
De nationale munteenheid in Namibië is de Namibische dollar (N$ of $), verdeeld in 100 cents. Er zijn biljetten van N$ 10, N$20, N$50, N$100 en N$200. Er zijn muntstukken 5, 10 en 50 cent en N$1 en N$5. De Zuid-Afrikaanse Rand wordt ook geaccepteerd in Namibië (andersom niet!) waarbij de wisselkoers 1 = 1 geldt.
De waarde van de Namibische dollar fluctueert, 1 € is omgerekend 13 tot 18 Namibische dollar. Kijk op het vliegveld en onderweg naar wisselkoersen of download de app van XE Currency. Op moment van schrijven geldt:
- 16 Namibische dollar ≈ € 1,-
- 1 Namibische dollar ≈ € 0,06
Andere valuta:
- Botswana: € 1,- ≈ 12,30 Botswana Pula (BWP)
- Zambia: € 1,- ≈ 12,25 Zambiaanse Kwacha (ZMK)
- Zimbabwe: € 1,- ≈ 425 Zimbabwaanse dollar (ZWD)
Voor het dagelijkse leven op straat is het belangrijk voldoende kleinere coupures bij je te hebben. Bewaar dit in een aparte portemonnee, zodat je niet altijd je hele vermogen laat zien. Het is verstandig om een mix van betaalmiddelen mee te brengen, contant geld, een wereldpas en een creditcard (VISA of Mastercard) om geld (uit de ATM) te pinnen. Er zijn altijd gevallen waarbij je niet met je wereldpas kunt afrekenen, maar wel met je creditcard. Tevens is je creditcard nodig voor de autoverhuur, zonder creditcard geen auto!
Welke buitenlandse valuta meenemen naar Namibië?
Het is altijd verstandig contante euro’s of Amerikaanse dollars bij je te hebben voor noodgevallen, zeker indien je naar een meer afgelegen gebied gaat. De Amerikaanse dollar, gevolgd door de euro, wordt het meest geaccepteerd. De euro heeft uiteraard het grote voordeel dat je geen extra wisselkoersen hebt en thuis het geld gewoon kunt gebruiken. Buitenlands muntgeld wordt echter nooit geaccepteerd. Zorg dat je biljetten er onberispelijk uitzien, gekreukelde, gescheurde en verwassen biljetten kunnen worden geweigerd.
Geld wisselen en Travelers' cheques
Behalve bij banken (Bank Windhoek, Standard Bank, FNB Namibia, Nedbank), kun je bij zogenaamde Money changers, geldwisselaars, contant geld of travelers' cheques wisselen. Doe dit nooit op straat, maar altijd bij een legaal bedrijf. Let er op dat bij de gepubliceerde koersen vaak de commissiekosten niet worden vermeld, waardoor de koers ongunstiger kan zijn dan de bank. $100 biljetten hebben een betere koers dan kleinere dollarbiljetten. Tel altijd eerst de Namibische dollars voordat je je contant geld of travelers' cheques geeft. Informeer ter plekke of, en welke geldwisselaars betrouwbaar zijn. Travelers’ cheques worden bijna niet meer gebruikt, omdat op veel plaatsen in het buitenland tegenwoordig pinautomaten (ATM) zijn. Voor travelers’ cheques is American Express en Barclay’s Visa het meest geaccepteerd en kunnen in de grote steden worden gewisseld. Zorg dat je je aankoopbon bewaard, deze heb je nodig als je je travelers’ cheques wilt inruilen.
Banken
Bank Windhoek, Standard Bank, FNB Namibia en Nedbank zijn banken met een landelijk netwerk. De banken zijn vaak open tussen 08.30-15.30 uur van maandag tot vrijdag. Buiten de grote steden sluiten de banken tussen de middag. Op zaterdag sluiten de meeste banken rond 11 uur. Wisselkantoren blijven vaak open tot 17.00 en op zaterdag tot 12 uur. Bij het wisselen van buitenlandse valuta is het tonen van je paspoort verplicht.
Pinpas en creditcard
In de grotere plaatsen in Namibië zijn voldoende banken voorzien van een pinautomaat (ATM). Je bankpas moet voorzien zijn van een Maestro- of Cirrus-logo om geld op te kunnen nemen in het buitenland (bij elke ATM met het Cirrus-logo kun je ook pinnen met je pas met het Maestro-logo). Maximum op te nemen bedrag wisselt tussen de N$ 500 en N$ 4000. Bekijk het
overzicht van pinautomaten waar er wel en geen geldautomaten zijn. In de meeste winkels en horeca in toeristische gebieden, kan met creditcard (Visa en Master Card) afgerekend worden.
In Botswana is pinnen wel een probleem en daar word op enkele uitzonderingen na uitsluitend gewerkt met Visa. Als je dus een Master Card hebt, worden je mogelijkheden om contant (Pula’s) op te nemen beperkt. Op de volgende plaatsen kan je wel met een Master Card geld kan opnemen: Palapye, Francistown, Kasane, Gabarone en Maun.
Een creditcard is verplicht bij het huren van een huurauto. Zonder creditcard als onderpand, krijg je geen huurauto mee. Een creditcard kan gebruikt worden in grotere hotels, restaurants en bij betaling van hogere bedragen, bijvoorbeeld voor een duurdere excursie. (In Lesotho en Swaziland zullen creditcards alleen in de grote toeristische instellingen worden geaccepteerd. Ga er dus niet vanuit dat je altijd je creditcard kunt gebruiken.) Ook kan je eventueel met een creditcard pinnen (houd rekening met relatief hoge transactiekosten) of indien nodig geld opnemen bij een bank als er geen pinautomaat is. Het is daarom verstandig een creditcard bij je te hebben, al is het maar voor noodgevallen. Voor een banktransactie met je wereldpas zal ruim 2 euro in rekening worden gebracht en met je creditcard ruim 4 euro. Het is daarom voordelig een zo groot mogelijk bedrag in een keer op te nemen. Echter, uiteraard binnen de grenzen van veiligheid. Zorg dat je voldoende geld bij je hebt voor afgelegen gebieden, zoals de wildparken. Verdeel het geld over de verschillende reizigers en zorg dat je er zicht op houdt.
Geldautomaat criminaliteit
In Namibië is, evenals in Nederland, een bekende criminaliteit beroving bij het pinnen bij geldautomaten (ATMs). Deze dieven zien er doorgaans goed gekleed en welgemanierd uit, maar saboteren de machine. Ze zorgen ervoor dat je pas vast komt te zitten en bieden je dan hun hulp aan. Zodra jij bij de bank naar binnen gaat, gaan zij er met je geld of pas vandoor, dikwijls hebben ze je dan ook al je pincode zien intoetsen. Hieronder enkele tips die de kans verkleinen dat je hiervan slachtoffer wordt.
- Zorg dat de wachtende achter je gepaste afstand houdt.
- Bescherm je pincode wanneer je deze intypt.
- Pin liever niet alleen of wanneer een situatie of persoon verdacht lijkt.
- Blijf altijd bij de pinautomaat wanneer er problemen optreden.
- Bel de gratis telefoonlijn, het nummer staat vermeld op de ATM. De bank dient direct op de hoogte te worden gesteld zodat zij het probleem kunnen oplossen.
- Vermijd ATMs ‘s nachts of op afgelegen plekken. Geldautomaten in shoppingmalls zijn het veiligste of die met een beveiliger (security). Gebruik de ATMs liefst gedurende openingstijden van de bank.
- Zorg dat je het alarmnummer van je bank bij je hebt en als je je kaart verliest, rapporteer dit direct.
Afdingen
Er zijn zowel winkels met vaste prijzen als stands met souvenirs waar afdingen gebruikelijk is. Afdingen is een kunst, maar blijf het in perspectief zien. Neem rustig de tijd, blijf altijd vriendelijk en zie het als een spel. Kijk rustig verder en vergelijk prijzen. Bedenk wat jij ongeveer zou willen betalen. Soms vraagt de verkoper wel drie tot vijf keer de werkelijke prijs. Indien je tot overeenstemming bent gekomen, is de koop gesloten en kun je niet meer van je koop afzien. Blijf redelijk in hoever je gaat in je onderhandeling. Besef dat N$ 10 voor jou niets is, maar voor de locals het verschil kan betekenen tussen wel of geen maaltijd.
Tips voor Fooien
Fooien vormen een belangrijk en normaal onderdeel van de lokale economie, met name in de toeristische sector. Dit betreft niet alleen fooien van de toeristen, in Afrika is het heel normaal om iemand die een service voor je verricht een klein bedrag te geven. Fooien vormen in Zuidelijk Afrika dan ook meer dan een extraatje, zij vormen voor veel mensen een deel van het salaris. Chauffeurs, gidsen en hotelpersoneel rekenen dan ook enigszins op een fooi na afloop van hun diensten. De kunst is het juiste bedrag te geven, hieronder volgen enige richtlijnen. Natuurlijk is er geen vast bedrag of percentage waar mensen zich aan moeten houden bij het geven van fooi, het is altijd vrijblijvend maar wordt wel zeer op prijs gesteld door de service verlener. Bij een tankstation geef je aan degene die je ruiten wast, je olie en water nakijkt of je banden pompt N$ 5 à N$ 10. Iemand die een kleine dienst verricht als ‘parkeerwacht’ (op je auto letten) ontvangt doorgaans N$ 2 à 5. Aan een kruier in een hotel geef je bijvoorbeeld N$ 10 per koffer, en aan schoonmaakpersoneel kan je N$ 10 à N$ 20 per dag geven. In het algemeen, vooral bij horeca gelegenheden, is een fooi 10% op de prijs. Een richtlijn voor een (dag)excursie is een fooi van N$ 30 a N$ 50 voor een reisgezelschap van 2 personen. Ben je bijzonder tevreden of reis je met een grote groep, dan kunt je hier wat bij opzetten.